Choroba refluksowa przełyku jest chorobą przewlekłą, spowodowaną dysfunkcją odcinka żołądkowo-przełykowego przewodu pokarmowego. Często występuje z nawrotami - okresowymi zaostrzeniami. Patologia objawia się zaburzeniem czynności motorycznej I ewakuacyjnej żołądka i przełyku. Treść żołądka na skutek nieprawidłowego działania znajdującego się poniżej zwieracza przełyku cofa się z powrotem do przełyku. Odwrotnemu odpływowi pokarmu towarzyszy silny ból, zgaga i dyskomfort.
Konsekwencją długotrwałego przebiegu choroby jest wrzód trawienny błony śluzowej przełyku, rozwój przełyku Barretta (zmiana struktury nabłonka wyściełającego przewód przełykowy na poziomie komórkowym) oraz gruczolakorak (nowotwór złośliwy). Częstość występowania GERD wynosi około 30-60% populacji. Objawy choroby z częstotliwością co najmniej 1 raz w tygodniu wykrywa się u 20-30% populacji.
Informacje ogólne: Refluks żołądkowo-przełykowy charakteryzuje się zaburzeniem funkcjonowania zwieracza przełyku, który znajduje się w dolnej części kanału w miejscu połączenia z żołądkiem. Rezultatem zaburzenia funkcjonowania tego zaworu jest cofanie się zawartości żołądka z powrotem do przełyku.
GERD: czynniki prowokujące i przyczyny powstawania
Choroba rozwija się w wyniku zaburzenia funkcji zwieracza przełyku. Naruszenia występują z powodu zmniejszenia napięcia mięśniowego zwieracza lub powtarzającego się spontanicznego rozluźnienia aparatu zastawkowego, niezwiązanego z połykaniem. Nastąpienie rozluźnień jest często wynikiem wzrostu poziomu ciśnienia w żołądku. Wzrost ciśnienia jest często spowodowany przepełnieniem narządu lub wzdęciem (zwiększonym powstawaniem gazów).
Przyczyny powstawania GERD:
- Systematyczne zaburzenia odżywiania.
- Niekorzystne warunki środowiskowe.
- Zatrucia, narażenie organizmu na działanie substancji chemicznych, w tym składników leków.
- Zmiany zakaźne.
Do czynników zwiększających ryzyko rozwoju choroby zalicza się otyłość, częste spożywanie dużych ilości tłustych potraw, napojów zawierających kofeinę i napojów gazowanych, palenie tytoniu i nadużywanie alkoholu. Do czynników prowokujących zalicza się zespół metaboliczny (otyłość, podwyższone stężenie glukozy i cholesterolu we krwi).
Informacja referencyjna: Zwiększony poziom wrażliwości wisceralnej (odpowiedź na rozciągnięcie przełyku podczas cofania treści żołądkowej, a także na wpływ pierwiastków chemicznych pochodzących z pokarmu i refluksatu) powoduje pojawienie się charakterystycznych objawów u pacjentów z nienadżerkową postacią GERD.
Nie jest rzadkością, że GERD rozwija się na tle systematycznego stosowania środków farmaceutycznych przepisywanych w leczeniu innej patologii. Do grupy farmaceutyków obniżających napięcie mięśniowe zwieracza przełyku należą:
- Leki przeciwcholinergiczne (blokują działanie acetylocholiny).
- Leki przeciwhistaminowe (blokują receptory histaminowe).
- Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne.
- Blokery kanału wapniowego.
- Hormon progesteron (zmniejsza kurczliwość mięśni gładkich).
Postępowi patologii sprzyjają czynniki takie jak żrący skład refluksatu (substancja przemieszczająca się w przeciwnym kierunku z żołądka do przełyku), obniżenie potencjału ochronnego błony śluzowej.
Choroba refluksowa przełyku: klasyfikacja i formy
GERD jest chorobą o niejednorodnym charakterze. Poszczególne postaci różnią się przejawami i charakterem przebiegu, wymagają indywidualnego podejścia do wyboru programu terapii. Na przykład w przypadku postaci nieerozyjnej odpowiedź na stosowanie leków antysekrecyjnych jest mniej wyraźna. Z tego powodu oprócz leków według klasycznego protokołu przepisywane są leki psychotropowe.
Informacja referencyjna: Obecnie nie ma jednoznacznej interpretacji, czy objawy przełykowe (nienadżerkowa postać choroby, nadżerkowe zapalenie przełyku, tworzenie się przełyku Barretta) są kolejnymi stadiami w przebiegu choroby. W niektórych źródłach naukowych są one uważane za odrębne formy patologii o specyficznej patogenezie i obrazie klinicznym.
Refluks żołądkowo-przełykowy: objawy
Głównym objawem choroby jest zgaga, której często towarzyszy zarzucanie treści żołądkowej do jamy ustnej. Objawy GERD u noworodków obejmują wymioty, zwiększoną drażliwość i utratę wagi. Choroba u noworodka często powoduje przewlekłą aspirację – mimowolne zasysanie treści żołądkowej do dróg oddechowych. Aspiracja jest niekiedy obserwowana u dorosłych pacjentów. W wyniku przewlekłej aspiracji pojawiają się takie objawy jak chrypka, zachrypnięty głos, kaszel, stridor (głośny, świszczący oddech).
U 68% pacjentów wykrywa się zespoły charakterystyczne dla zapalenia krtani (duszność, nosowy ton głosu, osłabienie i obniżenie barwy głosu, zaburzenia funkcji połykania). Pozaprzełykowe objawy patologii obejmują astmę oskrzelową oraz erozję (uszkodzenie) szkliwa zębów. Objawy często są bardziej nasilone u pacjentów z nadwrażliwością centralną związaną z długotrwałym stresem, przewlekłą deprywacją snu i długim przebiegiem ogólnych chorób przewlekłych. U pacjentów z nadwrażliwością centralną w obrazie klinicznym często występuje depresja i podwyższony niepokój.
Choroba refluksowa przełyku: metody diagnostyki
Diagnozę stawia się na podstawie obrazu klinicznego, danych anamnezy i wyników badań. Rozpoznanie GERD obejmuje metody instrumentalne i laboratoryjne. Zazwyczaj w kompleksie procedur diagnostycznych - badanie endoskopowe (esophagogastroskopia), określenie stopnia kwasowości pH soku żołądkowego (pH-metria). Podczas badania endoskopowego pobierane są próbki tkanek (skrawki, biopsja) w celu przeprowadzenia badań histologicznych (sprawdzenie struktury morfologicznej tkanki pod kątem występowania zmodyfikowanych komórek).
Refluks żołądkowo-przełykowy: metody leczenia
КKompleksowa terapia, zgodnie z wytycznymi klinicznymi, obejmuje zmianę stylu życia i diety, zmniejszenie wskaźników pH soku żołądkowego za pomocą środków farmaceutycznych. Niekiedy wskazana jest interwencja chirurgiczna. Standardy kliniczne (protokoły) przewidują takie czynności pomocnicze, jak podniesienie poziomu segmentu głowy łóżka i skorygowanie masy ciała (dla pacjentów z nadwagą). Wezgłowie łóżka podnoszone jest na wysokość 15 cm.
GERD: leczenie metodą chirurgiczną
Jedną z opcji leczenia chirurgicznego jest fundoplikacja laparoskopowa. Jest to zabieg chirurgiczny polegający na owinięciu dna żołądka wokół przełyku w celu utworzenia sztucznego mankietu. Mankiet zapobiega przedostawaniu się treści żołądkowej do przełyku. Zabieg operacyjny przeprowadza się w przypadku wystąpienia powikłań zagrażających zdrowiu i pogarszających jakość życia pacjenta. Wśród wskazań do interwencji chirurgicznej wymienia się krwawienia wewnętrzne, stryktury (uporczywe zmniejszenie światła kanału), przepuklinę w okolicy otworu przepony w miejscu połączenia z przełykiem, nawracające owrzodzenia błony śluzowej. Zabieg chirurgiczny jest wskazany u pacjentów, u których leczenie farmakologiczne jest nieskuteczne lub gdy istnieją przeciwwskazania do przyjmowania leków. W leczeniu stryktury stosuje się metodę endoskopowej dylatacji (rozszerzania) kanału przełyku.
Refluks żołądkowo-przełykowy: leczenie farmakologiczne
Zgodnie z protokołami klinicznymi GERD leczy się za pomocą terapii kwaso-supresyjnej, która ma na celu zmniejszenie wskaźników pH soku żołądkowego. Leki na GERD to przede wszystkim tabletki zmniejszające produkcję kwasu solnego (blokery receptorów H2 histaminowych, inhibitory pompy protonowej).
Leki te są zwykle stosowane przez długi czas według schematu opracowanego indywidualnie dla każdego pacjenta przez lekarza prowadzącego. Eksperymentalnie dobiera się najniższą dawkę, na którą pacjent reaguje, (uzyskuje się wyeliminowanie objawów). W niektórych przypadkach pacjenci przyjmują leki epizodycznie (w miarę potrzeby) lub periodycznie (krótkotrwała kuracja).
Jak leczyć GERD w domu: metoda Bołotowa
Leczenie GERD według Bołotowa jest skuteczną alternatywą dla tradycyjnej terapii farmakologicznej. Jeśli tabletki nie pomagają, leczenie refluksu można przeprowadzić w domu za pomocą wypróbowanych przez czas metod.
Leczenie refluksu według Bołotowa polega na regularnym przyjmowaniu unikalnego autorskiego balsamu. Autorem recepty jest naukowiec Borys Bołotow, który zdobył powszechną popularność i uznanie ze względu na swoje unikalne metody uzdrawiania i odmładzania organizmu. Unikalne metody Bołotowa opierają się na wynikach jego własnych badań, recepturach ludowych i zgromadzonym światowym doświadczeniu naukowym w dziedzinie medycyny. W skład opatentowanego w 2011 roku balsamu wchodzi woda, sfermentowany składnik z czerwonych winogron, ocet winogronowy, kwas bursztynowy oraz kwaśny kompleks mineralno-organiczny, nitrogliceryna, składniki dodatkowe (suplementy witaminowe, miód, cytryna).
Balsam Bołotowa sprzyja regeneracji uszkodzonych tkanek i przywróceniu prawidłowej struktury błony śluzowej narządów przewodu pokarmowego. Oprócz korzystnego wpływu na uszkodzone tkanki przełyku, balsam daje inne efekty terapeutyczne:
- Normalizuje pracę układu sercowo-naczyniowego.
- Usuwa sole i toksyny z organizmu.
- Wzmacnia twoją własną obronę immunologiczną.
- Stymuluje procesy przemiany materii, co prowadzi do obniżenia stężenia glukozy i cholesterolu we krwi, przyczynia się do normalizacji wagi.
Balsam wywiera na organizm działanie ogólnie wzmacniające i tonizujące, zapobiega rozwojowi chorób zakaźnych, zapalnych i onkologicznych. Eliminuje zmęczenie, osłabienie mięśni i inne przejawy astenii. Środek posiada wyraźne właściwości bakteriobójcze, oddziałuje na przyczyny procesów patologicznych, zapobiegając nawrotom. Aby wyleczyć chorobę na zawsze, należy odbyć pełną kurację leczenia balsamem. Czas trwania kuracji wynosi 2 miesiące. Powtórne stosowanie jest wskazane po przerwie wynoszącej 2-6 tygodni.
Jak leczyć GERD za pomocą środków ludowych
Leczenie niefarmakologiczne GERD obejmuje środki przygotowane według ludowych receptur. Na przykład, aby wyeliminować ból, przyjmuje się napar z takich roślin leczniczych, jak korzeń lukrecji, ziele babki lancetowatej i serdecznika, rumianek farmaceutyczny i liście melisy. Kolejna receptura bazuje się na korzeniu tataraku, ziołach oregano i nagietka, owocach anyżu i liściach mięty pieprzowej. W łagodzeniu objawów dyskomfortu w okolicy nadbrzusza może pomóc napar z nasion lnu, które najpierw należy zalać wrzątkiem i zaparzyć. Liście szczawiu końskiego i rozdrobnione kłącze tataraku pomagają zmniejszyć kwasowość soku żołądkowego. Te rośliny lecznicze można przeżuwać po posiłkach.
Środki ludowe na GERD są skuteczne w łagodnych postaciach patologii lub jako część złożonej terapii.
Dieta w przypadku GERD
Prawidłowe odżywianie w przypadku GERD oznacza zmniejszenie ilości pokarmów tłustych w swoim jadłospisie. Lekarze zalecają rzucenie palenia, unikanie nadmiernego spożycia czekolady, kawy, napojów alkoholowych oraz przestrzeganie diety lekkostrawnej. Ostatni posiłek - nie później niż 3 godziny przed snem.
GERD: możliwe powikłania
Przy długim przebiegu choroba GERD często powoduje zapalenie przełyku (zapalenie w okolicy błony śluzowej przełyku) oraz stryktury. Do rzadkich niebezpiecznych powikłań należą metaplazja (zmiana struktury morfologicznej tkanki żołądka i przełyku), złośliwy nowotwór przewodu przełykowego.
Początkowe objawy zapalenia przełyku są wykrywane podczas badania instrumentalnego. Obejmują one pojawienie się na błonie śluzowej przełyku rozproszonych defektów i uszkodzeń tkanek (nadżerki, owrzodzenia). W zapaleniu przełyku często występuje ból podczas połykania.
Niebezpiecznym następstwem zaostrzenia procesu zapalnego jest miejscowe krwawienie wewnętrzne z uszkodzonych odcinków przełyku. Długo utrzymujące się zwężenie światła przewodu przełykowego prowadzi do rozwoju dysfagii (upośledzenia funkcji połykania), co jest szczególnie widoczne podczas spożywania pokarmów stałych. Wrzody trawienne charakteryzują się powolnym gojeniem i tendencją do nawrotów. Rokowanie zależy od ogólnego stanu zdrowia pacjenta, odpowiednio dobranej terapii i przestrzegania zaleceń dietetycznych.